Hardware

KOINHESIMENTU  KONA BA KOMPONENTE SIRA IHA KOMPUTADOR

MOTHERBOARD

Motherboard mak komponente komputador nian  ne’ebe ita atu tau ka monta komponente sira seluk  komputador  nian hanesan Processor, Video Card, Sound Card, Hard Disk, RAM, Power Supply no seluk seluk tan. Motherboard ne’e nia funsaun atu halo ligasaun ba komponentes ida-idak hodi bele halo komunikasaun ba malu. Kada motherboard iha nia espesifikasaun rasik, espesifikasaun hanesan processor saida mak fo apoiu no kapasidade maksimal RAM hira ne’ebe hetan apoiu husi motherboard.

 

 

 PROCESSOR

 Karik komputador ida kompara ho ema, processor hanesan kakutak ba ema ne’e. 

Processor ka CPU (Central Processing Unit) mak  komponente komputador ne’ebe nia serbisu atu  ezekuta instrusaun ka hala’o kalkulasaun. Molok sosa processor ida imi tenke buka hatene uluk, socket processor modelo saida mak ita nia motherboard ne’e iha, karik socket AM2, socket LGA 775, ka seluktan.

 

 

RAM

RAM mak abreviasaun husi Random Access Memory, mak komponente komputador ida ne’ebe ho nia funsaun atu rai dokumentu provizoriu husi programa ida ne’ebe sei lao hela no dokumentus hirak ne’e bele asesu ho acak ka random. Molok ita sosa RAM ida, ita tenke hatene uluk Slot RAM modelo saida mak ita nia motherboard iha, karik SDRAM, DDR, DDR2, ka seluktan.

 

 

VIDEO CARD

Video Card mak komponente Komputador  nian ne’ebe ho nia funsaun  atu fo sai resultadu output grafiku ka desenu nian neebe hatudu iha monitor. Molok atu hola video card, imi tenke buka hatene uluk, slot Video card modelo saida mak ita nia Motherboard ne’e iha, karik slot PCI, AGP, PCI-X, PCI Express no seluk tan.

 

SOUND CARD

Sound card mak komponente komputador nian ne’ebe monta hela iha motherboard. Sound Card ne’e ninia funsaun mak  atu fo sai resultadu sound ka lian  liu husi port input no output. Bain-bain ema hola motherboard ne’ebe foun, sound card ne’e monta nanis ona iha onboard. Ne’ebe ita la presija atu hola tan sound card eksterna.

 

 

HARD DISK

Hard disk mak komponente komputador, fatin ne’ebe rai dokumentus pemanente. Hard disk ho kapasidade bo’ot  iha ita nia komputador maka ita bele rai dokumentus barak liutan. Molok ita sosa hard disk ita tenke buka hatene interface hard disk modelo saida mak ita nia motherboard iha, karik  IDE, SCSI, SATA, ka seluktan.

 

 

POWER SUPPLY

Kompara ho kareta ne’ebe la lao bainhira laiha mina, nune’e  mos komputador ida la moris ka la funsiona  bainhira laiha power supply ka PSU (Power Supply Unit). Power supply mak komponente ida husi komputador ne’ebe ho funsaun atu oferese forsa eletrisidade ba komponenete sira seluk hanesan  motherboard, hard disk, optical disk drive, no sira seluktan.

 

 

 

OPTICAL DISC DRIVE

Maske la ho optical disc drive komputador bele moris ka funsiona, maibe kuandu laiha komponente ida ne’e, komputador hanesan izolado husi mundo liur nian, izolado husi mundu liur signifika katak ita iha difikuldades baihnira iha tempo ruma ita hakarak kopia dokumentus, instala programa, hare filmajem VCD ka DVD, ne’ebe rai iha CD ka DVD.Optical Disc Drive bele hanesan CD-ROM, DVD-ROM, DVD-RW, Blue-Ray, ka seluktan. Molok sosa optical disk drive ida, ita tenke buka hatene uluk interface modelu saida mak ita nia motherboard iha, karik IDE, SATA, ka seluktan.

 

 

MONITOR

Monitor mak komponente komputador ne’ebe ho nia funsaun atu hatudu figura ne’ebe fo sai (output) husi video card. Monitor komputador barak ne’ebe iha merkadoria agora dadaun ne’e mak monitor CRT (monitor tabung) no monitor LCD maibe agora dadaun ema barak prefere uza monitor LCD (liu-liu iha edifisiu sira) tamba monitor ida ne’e laos deit ho modelu ne’ebe modernu, maibe mos iha forsa seluk mak poupa espasu no poupa eletrisidade.

KEYBOARD

Keyboard mak komponente komputador ho nia funsaun hanesan instrumentu hodi hakerek buat ruma. Alem de  keyboard standard, keyboard komputador agora ne’e iha modelu oin-oin, hanesan keyboard mini, keyboard fleksibel ne’ebe bele lulun, keyboard wireless ne’ebe bele uza bluetooth, no seluktan.

MOUSE

Mouse mak komponente komputador ne’ebe ho nia funsaun atu muda kursor iha monitor no atu klik buat ruma hanesan butaun (tombol) iha aplikasaun programa ida. Mouse mos iha modelu oin-oin, iha mouse standard, mouse ba jogus (gaming), mouse wireless ne’ebe uza Bluetooth, no seluktan.